درمورد طب سنتی ایرانی در گردشگری سلامت مطالب زیادی شنیده ایم. اما تاریخچه طب سنتی و طب مکمل به چه زمانی برمی گردد؟
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، هر روش درمانی خارج از محدوده ی درمان های پزشکی و طب مدرن، طب مکمل نام دارد.
طب مکمل به دلیل عدم استفاده از روش های جراحی ها و درمان های پزشکی، رواج زیادی بین مردم کشورهای مختلف دارد.
اما تاریخ طب سنتی به قبل از طب مکمل بازمی گردد و رشد و توسعه آن، مدیون سنت، فرهنگ و آداب و رسوم ملل مختلف است.
بسیاری از مردم به دنبال یافتن راه های طبیعی درمان بیماری های خود هستند تا علاوه بر بهبودی، به پیشگیری از بیماری های جدید نیز کمک کند.
بسیاری از کشورها از جمله بورکینافاسو، کنگو، گینه، مالی، نیجریه، کنیا، اوگاندا و زیمباوه تحقیقات گسترده ای در مورد تاثیرات گیاهان بر درمان بیماری های ایدز، مالاریا، کم خونی (سلول های داسی شکل) و دیابت را از سال ها قبل شروع کرده اند.
در سال ۲۰۰۳ سازمان بهداشت جهانی، با هدف توسعه و معرفی طب سنتی و مکمل، دوره های تحصیلی در کشور فیلیپین را ایجاد کرد و تعلیم و آموزش عرضه کنندگان محصولات طب سنتی و داروهای مکمل را در سه کشور چین، مغولستان و ویتنام در دستور کار خود قرار داد.
طب مکمل در برخی از کشورها
آلمان: این کشور به طب متمایل از طبیعت، بهای زیادی داده است و تعداد زیادی از شیوه های طب مکمل مانند همیوپاتی از این کشور نشات گرفته است.
دوره های آکادمیک زیادی در بسیاری از دانشگاه های این کشور مانند مونیخ، گیسن و دوسلدوف تدریس می شود.
امروزه بیشتر از 77% درمانگاه های درد این کشور از روش های طب سوزنی و درمان های مکمل، استفاده می کنند.
فرانسه: در فرانسه بر خلاف آلمان، انجام طبابت با روش طب مکمل نیازمند داشتن مدرک دکترای پزشکی است و در سال ۱۹۹۵ حدود پنج هزار پزشک، از داروهای همیوپاتی در درمان بیماران استفاده می کردند و نکته جالب اینجاست که این آمار از انگلستان که از کشورهای صاحب نام و یشرو در زمینه همیوپاتی است، بسیار بیشتر است.
انگلستان: طب مکمل در این کشور از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بطوریکه حتی خاندان سلطنتی و دولت مردان نیز از آن استفاده های زیادی می کنند(خاندان سلطنتی برای چهار نسل متوالی از همیوپاتی به عنوان طب اصلی خود استفاده می کردند).
انگلستان تنها کشور اروپایی است که در بیمارستان های دولتی و خصوصی مخصوص طب مکمل دارد.
استرالیا: کشور استرالیا از جمله اولین کشورهایی بود که طب مکمل را به طور قانونی وارد نظام سلامت کشور خود کرد و برنامه های آموزشی منظمی را در این حوزه، تدوین کرد.
امروزه تعداد افرادی که از این خدمات استفاده می کنند حتی از انگلستان هم بیشتر است. به طور مثال تعداد درمانگاه های طب سوزنی از سال ۱۹۷۴ تا ۱۹۹۸ (۱۴ سال) از ۳۰ عدد به ۲۰۰ عدد افزایش داشته است و همچنان نیز رو به رشد است.
اما علت زیادی از این ترقی، مرهون پوشش آزاد و بیمه ای(مدی بانک) طب سوزنی در این کشور حتی برای نوزادان است.
ایران: در ایران استفاده از طب سوزنی(به شکل چینی) از دهه ۵۰ آغاز شده و بیشتر برای کنترل درد در مراکز درمانی مختلف از آن استفاده می شود.
نقش طب سنتی ایرانی در گردشگری سلامت چیست؟
طبق گزارشات رسمی، طب سنتی در ایران بیش از ۳۰۰۰ سال قدمت دارد.
درآمد ارزی گیاهان دارویی سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار در جهان است و سهم ما از این درآمد ارزی، چیزی کمتر از ۵۰ میلیون تومان است!
علت آن شاید، فراموشی روش های سنتی درمان در کشورمان باشد و بسیاری از ما به غیز از طب سوزنی با درمان هایی مانند زالودرمانی، عسل درمانی، زنبوردرمانی، فصد و… آشنایی نداشته باشیم.
کما اینکه کشور چین، یکی از پیشگامان استفاده از طب سوزنی در جذب گردشگران سلامت است و دلیل آن وجود یک نظام شفاف و ساخت یافته در بخش گردشگری طب سنتی است.
در ایران آیا قیمت و پکیج های شفاف برای درمان های مکمل و سنتی وجود دارد؟ آیا شرکت ها استفاده از روش های سنتی را برای پیشگیری از بسیاری از بیماری ها به گردشگران سلامت ارائه می دهند و قبل تر از آن اینکه، آیا به انواع این درمان ها و مزایای استفاده از آنها، واقفند؟
قطعاً در این حوزه هم بسیاری از واسطه های بدون شناسنامه وجود دارند که به پیچیدن نسخه های داروهای گیاهی، حتی به ایرانیان هستند و قطعاً این عرصه را در حوزه بین المللی خالی نکرده اند و در این بخش نیز دستی بر آتش دارند!
این عوامل چالش های جدی طب سنتی ایرانی در گردشگری سلامت است و لازم است تا سازمان ها و نهادهای مرتبط با این امر، سیاست های قانونی لازم را تدوین و اجرایی کنند; البته اگر خواهان استفاده از مزایای رقابتی کشورمان در این حوزه هستند.
